Μια διαφορετική έκθεση ζωγραφικής
«Αμύντορες Λαοφόροι: Το εικονοστάσι του αντιαποικιοκρατικού αγώνα»
Μια διαφορετική έκθεση ζωγραφικής φιλοξενείται αυτές τις μέρες στον πολιτιστικό χώρο «Francisco de Miranda» (Χάρητος 6) της πρεσβείας της Βενεζουέλας. Όχι, δεν πρόκειται για κάποιον «καταραμένο», «αντισυμβατικό» καλλιτέχνη, που βγάζει στα έργα του το βαθύτερο «εγώ» του (ψυχικό ή… υλικό!) για να κριτικάρει το σάπιο ψυχοκοινωνικοπολιτικοαισθητικό κατεστημένο (που, παραδόξως, τον ταΐζει). Ούτε για κάποια «πρωτοποριακή» και «ανατρεπτική» περφόρμερ που παρουσιάζει στους αργόσχολους φιλότεχνους του Κεφαλαρίου κάποια βέβηλη εγκατάσταση για να τονίσει τον εσωτερικό κόσμο της αβυσσαλέας μηδενικότητας του απύθμενου χαοτικού ψυχοσωματικού και κάτι άλλο που είχε πολλές λέξεις και δεν το θυμάμαι.
Όχι, εδώ έχουμε μια έκθεση ζωγραφικής άλλου τύπου. Πιο πεζού και μπανάλ. Ένα ζευγάρι ζωγράφων, οι Γιάννης Γίγας και Πέγκυ Κούβαρη, παρουσιάζουν μια σειρά έργων τους με τον τίτλο «Αμύντορες Λαοφόροι: Το εικονοστάσι του αντιαποικιοκρατικού αγώνα». Οι δύο καλλιτέχνες επέλεξαν να αφιερώσουν την τέχνη τους στην παρουσίαση εμβληματικών προσωπικοτήτων από όλο τον κόσμο, προσωπικότητες που συμβόλισαν με τον βίο και τους αγώνες τους την ελευθερία, την δικαιοσύνη και την αλήθεια. «Είναι ζωγραφιές ανθρώπων που γίναν ενσαρκώσεις των αρετών των λαών τους, φορείς και συνεχιστές παραδόσεων που αναγνωρίζουν το θαύμα της οικουμένης και το τραγούδησαν με τον βίο τους». Ζωγραφιές που έχουν γίνει με πολύ μεράκι, πάνω στα πρότυπα της ελληνικής ζωγραφικής.
Στην ενότητα αυτή, που την ονόμασαν «πρόσωπα», περιλαμβάνονται μέχρι στιγμής πάνω από 30 πίνακες. Μια επιλογή αυτών παρουσιάζεται στην έκθεση αυτή: Από τον Σιμόν Μπολιβάρ και τον Τσε Γκεβάρα, τον Γκάντι και την Τρουγκανίνι, μέχρι τον Γρηγόρη Αυξεντίου και τον Λουί Τίκα (Ηλίας Σπαντιδάκης), και τον πίνακα «Αναζώωσις: Πάσχα στο Νταχάου 1945».
Η έκθεση διαρκεί μέχρι το τέλος Μαρτίου και είναι ανοιχτή από Δευτέρα έως Παρασκευή, από τις 9 μέχρι τις 5. Όλα τα «Πρόσωπα» μπορεί να τα επισκεφθεί κανείς και στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση www.prosopa.eu.
«Ψ»
Ό ίδιος ο Γιάννης Γίγας, γράφει για τα έργα του και την έκθεση:
Είναι οικουμενική πρακτική, γνωστή σε όλες τις εποχές και όλα τα έθνη, κεντρική σε όλες τις λαϊκές παραδόσεις, να τιμώνται ορισμένες εξέχουσες προσωπικότητες που έχουν αγωνιστεί για τη πατρίδα ως δικαιοσύνη, ελευθερία και αλήθεια, αντηχώντας τις προσπάθειες των λαών τους και την ιδιαίτερη ταυτότητά τους. Αυτή η παράδοση κάθε άλλο παρά άγνωστη είναι στην Ελλάδα. Από την εποχή του Πλουτάρχου και νωρίτερα, μέχρι σήμερα, σ’ όλη τους την ιστορία, οι Έλληνες θεωρούσαν τον ακέραιο άνθρωπο και τον βίο του άξιο παρατήρησης, τιμής και μίμησης. Η εικόνα του προσώπου και ο παραδειγματικός βίος ομοεθνών και αλλόφυλων προκαλούσε τον νου και την καρδιά τους. Η μακραίωνη ελληνική εμπειρία κατόρθωσε να δημιουργήσει έναν πολιτισμό με οικουμενικά χαρακτηριστικά και σημαντικότατη συμμετοχή στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Η ελληνική τέχνη, οικουμενική μέσω πολιτικών και πολιτιστικών ευρημάτων, δανείων και αντιδανείων, εικόνισε τους άξιους όλων των εποχών κι όλου του κόσμου, κοινωνώντας τα ιδεώδη πρότυπα του ανθρώπινου όντος εξακοντίζοντας την επιρροή τους στους αιώνες. Ο παγκόσμιος ενωτικός χαρακτήρας του βίου των ηθικών προσώπων-προτύπων, ηρώων, άξιων τιμής και μίμησης υπερβαίνει μεν αλλά ενισχύεται-ενσαρκώνεται δε, από τα τοπικά παραδείγματα. Από αυτό γίνεται κατανοητό ότι όχι μόνο δεν είναι αντιφατική η σύζευξη εθνικού-διεθνικού αλλά όταν η διττή αυτή πραγματικότητα του γνήσιου ηρωισμού γίνει αντιληπτή μπορεί να εμπεδωθεί ως αποτελεσματική άμυνα απέναντι σε επιθέσεις βάρβαρης και στρεβλής δήθεν οικουμενικότητας όπως ο ιμπεριαλισμός και οι διάφορες μορφές του.
Η ενότητα «Πρόσωπα» έχει ως στόχο να δημιουργήσει και παρουσιάσει μια εικαστική σειρά εμπνευσμένη από προσωπικότητες, που θεωρούνται τόσο από τους λαούς τους, όσο και σε διεθνές επίπεδο ως παράδειγμα, άξιο της τιμής, του θαυμασμού. Επιλέξαμε σαν Έλληνες ζωγράφοι την δική μας οπτική γλώσσα της ελληνικής εικονογραφίας, έκφανσης της ορθόδοξης “θεολογίας του προσώπου”, βιώνοντάς την ως προνομιακό τρόπο έκφρασης, ικανό να ξεπερνά μέσω της ειλικρίνειας και της απλότητας, τα πολιτισμικά εμπόδια στην απεικόνιση και προβολή των ηρωικών αρχετύπων. Αρχέτυπα που ανάστησαν και από αυτά αναστήθηκαν τα έθνη της γης συντελώντας κατά περίπτωση στην αναγωγή της σε “Κόσμο”. Ανακαλύπτοντας την Ελληνικότητα στο οικουμενικό, μια μεγάλη παράδοση που τίμησαν οι Έλληνες καλλιτέχνες και λογοτέχνες των αιώνων, με πιο πρόσφατα παραδείγματα τον Φώτιο Κόντογλου, το Νίκο Καζαντζάκη και το Νίκο Εγγονόπουλο, μέσα από γραμμές, σχήματα και χρώματα αποτυπώνουμε το κατά δύναμιν τη σχέση ως ρίζα, προορισμό και κοινό πλούτο.
Οι αντιιμπεριαλιστές ήρωες, υποσύνολο της ενότητας “Πρόσωπα”, παρουσιάζονται ως σύνολο για δεύτερη φορά μετά την πρώτη έκθεσή τους στην Κύπρο τη μητέρα ενός σημαντικότατου και ανολοκλήρωτου ακόμα αντιαποικιοκρατικού αγώνα. Υπάρχουν σε αυτήν την έκθεση προσθαφαιρέσεις με τον ίδιο όμως πυρήνα, τις δύο πρώτες εικόνες μας, του Μαχάτμα Γκάντι και του Σίμωνα Μπολίβαρ, στο εικονοστάσι αυτό της περηφάνιας και του πολιτισμού των λαών. Η παρουσία τους στην πρεσβεία της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας στην Ελλάδα σήμερα, από μόνη της δημιουργεί παρηγορητικές δονήσεις, σαν εκείνες που προκαλούσαν στην κατοχική Ελλάδα οι παράξενοι στίχοι του ποιήματος “Μπολιβάρ” ανακατεύοντας για μιαν ακόμα φορά τα νερά του Αιγαίου και της Καραϊβικής. “Μπολιβάρ ! Είσαι του Ρήγα Φερραίου παιδί …”
