Αφήστε τον Αντετοκούνμπο στην ησυχία του!
Ένα γράφημα της Επιτροπής για τα 200 χρόνια από το ’21 και ο συμπλεγματικός επαρχιωτισμός μας.
Του Νικόλα Δημητριάδη
Αρκετός ντόρος έγινε τελευταίως στο διαδίκτυο με ένα γράφημα που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Επιτροπής για τον εορτασμό των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821. Πρόκειται για ένα κολλάζ εικόνων που αποτυπώνει τη διαδρομή του ελληνισμού από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα (με εξαίρεση, βέβαια, το Βυζάντιο που δεν χωράει ποτέ στην φιλελεύθερη αποδομητική «αφήγηση»). Το γράφημα παρουσιάζει την «κυματιστή φόρμα του λογοτύπου», πλαισιωμένη από διάφορα πρόσωπα και γεγονότα: τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, τον Περικλή, τον Κολοκοτρώνη, τον Παλαιών Πατρών Γερμανό, τη Μπουμπουλίνα, τον Γεώργιο Παπανικολάου, τη Μαρία Κάλλας, τον Γιάννη Αντετοκούνμπο.
Αυτό που κάνει εντύπωση εξ αρχής είναι το γεγονός πως στην αντίληψη που έχουν ορισμένοι για τη σύγχρονη ελληνική ιστορία απουσιάζει εντελώς η διάσταση του αγώνα. Όταν μιλάμε για το παρελθόν μπορούμε να αναφερόμαστε με ευκολία σε Μεγαλέξανδρους και Κολοκοτρώνηδες, αλλά μόλις η συζήτηση πιάσει τη σύγχρονη εποχή, τότε μεμιάς εξαφανίζονται οι πάσης φύσεως αγώνες και αγωνιστές, και κάνουν την εμφάνισή τους οι επιστήμονες, οι καλλιτέχνες και οι… μπασκετμπολίστες. Λες και οι Έλληνες έπαψαν να αγωνίζονται μετά το ’21, ή λες και οι συνεχείς απελευθερωτικοί αγώνες μέχρι τη μικρασιατική καταστροφή, το Έπος του ’40, η Εθνική Αντίσταση, ο αγώνας της ΕΟΚΑ να ωχριούν μπροστά σε ένα… ολυμπιακό μετάλλιο.
Το φαινόμενο είναι γενικευμένο: ήταν σύνηθες τα τελευταία χρόνια να προβάλλονται ως πρότυπα της νεώτερης ελληνικής ιστορίας ο Κεντέρης και η Θάνου, ή κάποιος άλλος γνωστός αθλητής. Συγκριτικά με αυτούς, βέβαια, ο Αντετοκούνμπο έχει και το πλεονέκτημα να είναι παιδί μεταναστών και μαύρος, οπότε ταιριάζει καλύτερα στο ιδεολογικό συνονθύλευμα του πολυπολιτισμού που έχει συνεπάρει τον ελληνικό πολιτικό και πνευματικό κόσμο τις τελευταίες δεκαετίες. Τι έχει τραβήξει κι αυτός ο Αντετοκούνμπο, όλα αυτά τα χρόνια, που έχει μετατραπεί σε ιδεολογικό αξεσουάρ και «φάρμακον δια πάσαν ιδεολογικήν νόσον» του ενός και του άλλου!
Ένα «ανέμελο» κολλάζ
Για να είμαστε ειλικρινείς, η αφελής, «α-ταυτοτική» και «α-ιστορική» οπτική των δημιουργών του γραφήματος δεν πρέπει να εκπλήσσει. Ίσα ίσα, που, αν τους έκρινε κανείς βάση των απόψεων που διατυπώνουν κατά καιρούς τα μέλη της εν λόγω Επιτροπής, τότε θα μπορούσε να τους ψέξει και για… «εθνικισμό»! Να κάποια «ατοπήματα» του γραφήματος, σύμφωνα με την αγοραία πολιτική ορθότητα:
α) Καλώς απουσιάζει το Βυζάντιο, αλλά θα έπρεπε να απουσιάζει και η Αρχαιότητα. Τι δουλειά έχουν οι Αρχαίοι Έλληνες στο γράφημα αυτό, αφού –ως γνωστόν– το ελληνικό έθνος είναι μία πρόσφατη κατασκευή που επινόησαν κάποιοι ελληνόφωνοι Βαλκάνιοι διανοούμενοι πριν από δυο-τρεις αιώνες;
β) Τι δουλειά έχει η Αγία Λαύρα, αφού, σύμφωνα με την αποδομητική σχολή του συρμού, είναι ένα φανταστικό γεγονός, που μηχανεύτηκε κατόπιν ο κλήρος για να «τρυπώσει» στο «επίσημο αφήγημα» της Επανάστασης;
γ) Γιατί η Σαλαμίνα και ο Κολοκοτρώνης και η Μπουμπουλίνα; Η υπερπροβολή των στρατιωτικών προσώπων είναι εθνοκεντρική και μιλιταριστική. Θα αρκούσε ο Μαυροκορδάτος και ο Λόρδος Βύρων (ίσως και ο Κάνινγκ).
Εν τέλει, το γράφημα αυτό έλαβε περισσότερη προσοχή απ’ ότι ίσως του αξίζει. Απλώς αντανακλά την ιστορική αντίληψη και αυτογνωσία που έχει ο μέσος μισομορφωμένος Έλληνας που νομίζει ότι είναι «πολίτης του κόσμου». Αντικατοπτρίζει, έτσι, και τη γενικότερη αντίληψη των εθνομηδενιστών που στελεχώνουν και την ίδια την Επιτροπή. [Θυμίζει, επίσης, και την αξέχαστη τραγελαφική δημοσκόπηση που είχε κάνει ο Σκάι για να βρει τους 100 σημαντικότερους Έλληνες – τότε που ο Θαλής ο Μιλήσιος, ο Φίλιππος Β΄ και ο Μανώλης Γλέζος βρέθηκαν στον… πάτο, πολλές θέσεις πίσω από τη Βουγιουκλάκη, τον Λάκη Λαζόπουλο, τον Θεόδωρο Αγγελόπουλο και τον… Γεώργιο Παπαδόπουλο!].
Κόμπλεξ κατωτερότητας
Το γράφημα αυτό, πάντως, μας θύμισε το βίντεο κλιπ του τραγουδιού «Έλληνας» του Νότη Σφακιανάκη. Κατά τη διάρκεια του βίντεο κλιπ εμφανίζονται εκατέρωθεν του τραγουδιστή διάφορα ονόματα «μεγάλων Ελλήνων». Όπως το γράφημα που σχολιάζουμε, έτσι και το βίντεο κλιπ αρχίζει με γνωστά πρόσωπα της Αρχαιότητας, αγνοεί επιδεικτικά το Βυζάντιο, συνεχίζει με ονόματα αγωνιστών του ’21 και καταλήγει με ονόματα… αθλητών και καλλιτεχνών. Από το βίντεο κλιπ έλειπαν ο Αυξεντίου ή Παλληκαρίδης αλλά αναφέρονταν όλοι οι ολυμπιονίκες, πλείστοι καλλιτέχνες και ο… Τέλη Σαβάλας! Ο τελευταίος, μάλλον, ήταν το αντίστοιχο του σημερινού Αντετοκούνμπο: καριέρα στο Χόλυγουντ ο ένας, καριέρα στο NBA ο άλλος. (Ευτυχώς, που ανάμεσα στον ορυμαγδό των διαφόρων αθλητών μπόρεσαν να χωρέσουν ο Παύλος Μελάς, η Λέλα Καραγιάννη και ο Σολωμός Σολωμού, για να σώσουν τα προσχήματα.)
Σκεπτόμενοι αυτά, μπορούμε να διερωτηθούμε: Ποιο είναι, τέλος πάντων, το μέγα επίτευγμα των τελευταίων 200 χρόνων, το οποίο αξίζει να εορταστεί με επιτροπές και τυμπανοκρουσίες; Η ανάπτυξη του πρωταθλητισμού; Η παραγωγή ολυμπιονικών; Είναι αυτό τόσο σπουδαίο; Δεν είναι κι αυτό ένα δείγμα κάποιου συμπλέγματος κατωτερότητας, όταν ψάχνουμε να βρούμε κάποιον αθλητή που διακρίθηκε διεθνώς, για να νιώσουμε περήφανοι; Σάμπως το διαρκές «αγώνισμα» της ελευθερίας δεν είναι αρκετό για να νιώσει περήφανος και να εορτάσει ένας λαός;
Το μείζον εδώ φαίνεται ότι είναι η διεθνής διάκριση. Την Κάλλας και τον Αντετοκούνμπο και τον… Κότζακ τους ξέρει όλος ο κόσμος, ενώ τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη δεν τον ξέρει κανείς εκτός των συνόρων (ίσως και… εντός). Είναι χαρακτηριστικό ότι στο βίντεο κλιπ του Νότη Σφακιανάκη που παραθέσαμε, από τις δύο περίπου χιλιετίες που συνδέουν τον Μέγα Αλέξανδρο με το 1821, παρατίθεται ένα και μοναδικό όνομα: του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου. Γιατί; Μάλλον, γιατί άρεσε στους Ισπανούς!
Αυτό είναι το μέτρο σύγκρισης για έναν άνθρωπο, όταν χάνει την εθνική του αυτοσυνειδησία και αυτοπεποίθηση: η αναγνώριση των ξένων. Καταλήγουμε, έτσι, να μην τιμούμε τόσο τους ανθρώπους που επηρέασαν την ιστορική μας πορεία ή συνέβαλαν στη διαμόρφωση της ταυτότητάς μας ή αποτέλεσαν πρότυπα μίμησης και παραδειγματισμού, αλλά να τιμούμε κυρίως τους ανθρώπους που έτυχε να γνωρίσουν και να τιμήσουν (για οιονδήποτε λόγο) οι Ευρωπαίοι… Είναι βέβαιο πως οι μεγάλοι Έλληνες φιλόσοφοι της Αρχαιότητας απολαμβάνουν της προσοχής μας, όχι λόγω της συμβολής τους στο ελληνικό πνεύμα, αλλά λόγω της εκτίμησης που χαίρουν στην Εσπερία. «Των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι», όπως θα έλεγε και το νούμερο 53 της «δημοσκόπησης» του Σκάι (καλό σκορ, παρεμπιπτόντως: μόλις πέντε θέσεις πριν τον Ζαγοράκη!).
Εν κατακλείδι
Η Επιτροπή της κυρίας Αγγελοπούλου είναι ένα από τα πολλά «κάστρα» που διατηρεί ο εθνομηδενισμός στην κυβέρνηση Μητσοτάκη (όπως είναι και η Προεδρία της Δημοκρατίας, το υπουργείο Μετανάστευσης και πολλά άλλα καίρια «πόστα», όπως αυτό του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας). Μάλιστα, το ότι προΐσταται της Επιτροπής η κυρία Αγγελοπούλου δημιουργεί εύλογους συνειρμούς με την Ολυμπιάδα, το αξέχαστο εκείνο σύμβολο της σημιτικής-εκσυγχρονιστικής ιδεολογικής και οικονομικής χρεοκοπίας. Έτσι, λοιπόν, τα μέλη της Επιτροπής διαγωνίζονται ποιος θα προβεί στις πιο προσβλητικές δηλώσεις για τον ελληνικό λαό και την ιστορική του ταυτότητα, ενώ, από την άλλη, η ίδια η «Διοργάνωση» ασχολείται κυρίως με το «μέρτσαντάιζ» της Επετείου: νομίσματα, μπιμπελό, τετράδια και άλλα αναμνηστικά με το σήμα της Επιτροπής (αυτά ξέρουν, αυτά κάνουν οι άνθρωποι). Κατά τα άλλα, ανάμεσα στα «αποδομητικά» ψεύδη του εκάστοτε Χατζή ή Μπήτον και το Γκιφτ Σοπ της κυρίας Αγγελοπούλου, ο ελληνικός λαός αναμένει από τον πολιτικό και πνευματικό κόσμο του να «εορτάσει» τα 200 χρόνια της Παλιγγενεσίας…
Υ.Γ.: Και μία πρόταση: Αφού η Επιτροπή θεωρεί τη φουστανέλα δείγμα «κιτς» και «παρελθοντολαγνείας» και αφού προτιμά να εορτάσει το σήμερα και το αύριο του Ελληνισμού, μπορεί, για αρχή, να χρησιμοποιήσει στα γραφήματά της τη φρεγάτα Λήμνος και τον κυβερνήτη της. Πρόκειται για σαφώς πιο ταιριαστή επιλογή από τον οποιοδήποτε αθλητή.